Wij, de jongens overzee

In de periode najaar 1945 tot eind 1950 hebben meer dan honderdduizend Nederlandse militairen - hetzij op vrijwillige basis, hetzij als dienstplichtig militair - hun diensttijd doorgebracht in het toenmalige Nederlands-Indië. Het betekende voor hen in feite een verlenging van de oorlogstoestand uit de jaren 1940-1945. In dikwijls primitieve, maar bovenal gevaarlijke omstandigheden hebben de meesten van hen daar twee tot drie jaar doorgebracht en daar goed en kwaad doorleefd. Toen ze terugkwamen kregen ze een maand vrij reizen en geld om een burgerpak te kopen en moesten trachten, na de onderbreking door hun diensttijd, de oude maatschappelijke draad weer op te pakken. De meesten slaagden hierin wonderwel, omdat ze gehard waren door het leven daarginds en beschikten over het zonodige doorzettingsvermogen om een eigen plaats in de maatschappij te veroveren.

Dit boek gaat over het leven van deze jongens overzee. Het spitst zich toe op de belevenissen van de oud-militairen uit Achterhoek en Liemers, maar is tevens representatief voor wat voormalige soldaten uit andere delen van het land ondervonden en beleefd hebben. Deze belevenissen zijn door de militairen zelf verwoord. Het boek is samengesteld uit dagboekfragmenten en delen uit brieven, die ze naar huis schreven. Authentiek materiaal dus, dat door de samensteller alleen is gerubriceerd. Het boek schrijft over goed en kwaad, over vreugde en over het verdriet om de makkers die gevallen zijn of op andere wijze daar op de erevelden moesten achterblijven. Meer dan drieduizend in getal.

Het boek is bedoeld om die tijd uit de vergetelheid te halen. Om duidelijk te maken, dat het leven van een militair in Indonesië meer was dan het vervullen van de diensttijd in een vreemd land. Het Staring Instituut stelde dit boek samen als eerbetoon aan hen, die hun leven in de waagschaal stelden, vrijwillig of omdat ze moesten. Een eerbetoon voor hen die terugkeerden en voor hen die bleven.