In de hel van Birma - Ooggetuigenverslag uit de kampen langs de Birma-Siam Spoorlijn 1942-1945 (z.g.a.n.)
OverzichtDe behoefte om te schrijven is groot. Zo gauw mogelijk wil ik de gebeurtenissen in mijn leven van 18 september 1942 tot heden (18 augustus 1945) opschrijven uit vrees veel te vergeten en dat wil ik tot geen prijs om vele redenen. In maart 1942 wordt Jan Schneider, leraar in Bandoeng en reserveofficier in het KNIL, door de Japanners krijgsgevangen gemaakt. Veertig jaar later vinden zijn nabestaanden dagboekaantekeningen over Jans verblijf aan de Birma-Siam Spoorlijn.
Dit geschrift is meer dan een verslag. De gebeurtenissen op en langs de gevreesde 'dijk' (de spoorbaan) zijn heet van de naald opgeschreven. Schneiders vriendschap met kampgenoten Wim Kan, dominee Mak en anderen komen aan de orde, evenals de geheime gedachtewisselingen met een Koreaanse kampbewaker over cultuur en politiek.
Schneider schrijft zonder enige doorhaling over intermenselijke relaties, over geloof en godsvertrouwen, maar ook over ongeloof, het omgaan met ziekte, sterven en dood en het eindeloos gemis van geliefden en familie. Die thema's verlenen zijn relaas een grote diepgang en maken het tot een aangrijpend document.