BEEL van vazal tot onderkoning - Biografie 1902-1977
OverzichtDeze biografie van Beel geeft een beeld van de naoorlogse politieke geschiedenis van Nederland, waarin Beel naast Drees en Romme een cruciale rol heeft gespeeld. Nadat Drees en Romme, evenals naoorlogse politieke leiders als Oud, Schouten en Tilanus, al lang van het politieke toneel waren verdwenen, is Beel een rol blijven spelen, tot in 1973 toe.
De biografie, waarop de auteur op 8 september 1995 is gepromoveerd aan de universiteit van Nijmegen, put niet alleen uit de literatuur, maar ook uit meer dan honderd interviews in Nederland en Indonesië en uit deels tot dusver onbekend archiefmateriaal. Het boek beschrijft uitvoerig het Nederlands-Indonesische drama van 1945-1950 en Beels vergaande verantwoordelijkheid daarin; ook wordt aangetoond dat na het Linggajati Akkoord een groep vooroorlogse leiders onder leiding van oud-premier Gerbrandy serieus een staatsgreep heeft overwogen ter wille van behoud van onze Oost-Indische kolonie. De schrijver gaat diep in op Beels positie als vertrouweling van koningin Juliana en haar Huis; duidelijk wordt dat wat tot op heden de Greet Hofmans-affaire heet in feite een cover is geweest van een dieper liggende kwestie. De biografie geeft weer wat zich bij kabinets-formaties tussen 1945 en 1973 achter de schermen heeft afgespeeld en laat zien hoe de vazal van Wilhelmina onder koningin Juliana uitgroeide tot onderkoning van Nederland.
De vraag die de biografie in het slothoofdstuk stelt, 'Is Beel een staatsman?', blijkt niet zo gemakkelijk te beantwoorden. De auteur geeft in het portret van Beel dat hij aan het eind van het boek tekent een voorlopig antwoord, maar hij laat het uiteindelijke antwoord over aan de lezer.