Beschaving, economie en kapitalisme (15de-18de eeuw) - De structuur van het dagelijks leven (hardcover)

Op basis van zijn fabelachtige belezenheid en zijn onverdroten archiefonderzoek presenteert Braudel een fascinerend panorama van vier eeuwen wereldgeschiedenis, het tijdvak tussen de grote pestepidemieën en het begin van de industriële revolutie. De mensheid balanceerde in deze periode voortdurend op de grenzen van haar beperkte bestaansmogelijkheden, waarbij misoogsten, epidemieën en oorlogsschattingen met hun dodelijke mechanismen de grenzen van de groei dicteerden. Braudel stelt een paradoxale situatie centraal: de gelijktijdige aanwezigheid van onmiskenbare voorboden van het moderne kapitalisme in een maatschappij die hoofdzakelijk nog gevangen zat in de strakke kluisters van een starre en trage pre-industriële economie. Tal van vragen komen hierbij aan de orde: waarom kwam de kapitalistische, ondernemingsgewijze productie alleen in Europa van de grond? Wat zijn de historische verklaringen voor de huidige ongelijke verdeling van armoede en rijkdom tussen het welvarende Westen en de Derde Wereld? Hoe komt het dat de Engelsen verslaafd zijn aan thee, terwijl de Fransen het liever op wijn houden?

In De structuur van het dagelijks leven begint Braudel bij de materiële grondslagen van het menselijk bestaan. Hij stelt zich eenvoudige vragen: hoeveel mensen leefden er? Aten ze maïs of aardappelen? Dronken ze thee of koffie? Hoe werkten ze en hoe woonden ze? Wat voor gereedschappen hadden ze, wat voor technische hulpmiddelen? Alle facetten van het dagelijks leven komen op deze wijze aan bod: mode en meubilair, kanonnen gieten en keukengerei, energievoorziening en transportmiddelen, boekdrukkunst en alcoholisme, genotmiddelen en culinaire verfijning. Het meest indrukwekkend blijft echter dat Braudel al deze zeer uiteenlopende aspecten weet samen te voegen tot een uitermate doordacht en coherent geheel. Hij verschaft een verbazingwekkend helder inzicht in deze complexe problematiek, waarbij hij steeds weer verbaast door de verrassende en gedurfde verbanden die hij weet te leggen. De grauwe werkelijkheid van alledag komt tot leven middels een verbluffende overvloed aan kleurrijke details en anekdotes. Braudel maakt zich in dit boek tot spreekbuis van de zwijgende massa, die in het verleden door de historici zo volstrekt ten onrechte is verwaarloosd. Te midden van een enorme hoeveelheid aan feiten en cijfers verliest hij nooit uit het oog wat altijd de voornaamste taak van de historicus zal blijven: het schilderen van de mens in al zijn nood en ontreddering, zijn genialiteit en zijn waanzin, zijn grootsheid en zijn ellende. De structuur van het dagelijks leven is een onmisbaar standaardwerk voor iedereen met een meer dan oppervlakkige interesse in de geschiedenis.