Twee steden - Opkomst van Constantinopel, neergang van Rome (330-608)

In 330 stichtte keizer Constantijn een nieuwe stad: Constantinopel. Al snel werd die stad het 'nieuwe Rome' genoemd. Vaak wordt beweerd dat het oude Rome vervolgens alleen maar een verval doormaakte en dat Constantinopel direct zijn plaats innam. Maar dat proces verliep geleidelijk. In Twee steden legt Fik Meijer Rome en Constantinopel naast elkaar.

In Rome lieten de keizers het in de vierde eeuw afweten en bezochten de stad slechts voor korte tijd of helemaal niet meet; pausen sprongen in dat machtsvacuüm. Visigoten en Vandalen plunderden de stad in de vijfde eeuw. Het aantal inwoners liep snel terug. In de zesde eeuw zette het verval door. Tegelijkertijd werd de stad omgevormd tot het centrum van de christelijke wereld.

In de hoofdstukken over Constantinopel vertelt Meijer over de voorgeschiedenis en inrichting van de nieuwe stad. Over de nieuwe muren van Theodosius II, over het Nika-oproer, dat in 532 bijna de hele stad in de as legde, en over de wederopbouw, met de Hagia Sophia als pronkstuk. En dan zijn er de pogingen van keizer Justinianus om bet Romeinse Rijk in oude luister te herstellen - en de desastreuze gevolgen van de pest. Het boek eindigt in de zevende eeuw, als de mediterrane wereld mede door de opkomst van de Arabieren een ander aanzicht krijgt.

De geschiedenis van de twee grootste steden van de late oudheid en de vroege middeleeuwen komt in dit nieuwe boek van Fik Meijer op een afgewogen manier tot leven.