150 jaar Aken-Maastrichtsche Spoorweg
Donderdag 20 oktober 1853 was een gedenkwaardige dag voor het Nederlands spoorwegwezen. Op die dag werd namelijk de eerste grensoverschrijdende spoorverbinding van Maastricht naar Aken, feestelijk in gebruik genomen. Feestelijk inderdaad, ook al het gemeentebestuur van Maastricht niet meer dan driehonderd gulden over voor festiviteiten. Dat was net genoeg om er de feestverlichting van het stadhuis en de muziekkiosk mee te bekostigen. Maar zelfs dat lukte niet: aan het stadhuis werd die donderdag de mededeling opgehangen, dat "de burgemeester van Maastricht de ingezeten verwittigt, dat uit hoofde van het ongunstig weder de illuminatie voor de feestelijke opening van den Spoorweg wordt uitgesteld. Als doekje voor het bloeden hing er aan deze mededeling de aankondiging dat "de tapperijen tot 12 uur open mochten blijven. Desondanks feest, met veel muziek.
Feest ook, omdat tegelijk met de spoorlijn van Maastricht naar Aken het indrukwekkende station van Valkenburg in gebruik werd genomen, het enige station in Nederland dat is verdwenen en daarmee dus het oudste nog bestaande station van Nederland is. Honderdvijftig jaar geleden werd zo het begin gemaakt van een bewogen geschiede die werd getekend door rivaliserend ondernemerschap, afwerende overheden, economische tegenwind. Maar ook door een grenzeloos geloof in de moderne tijd waarin nieuwe vervoersmiddelen het isolement tussen dorpen en steden ophieven, die men in staat stelden hun blik te verruimen, die een economische ontwikkeling gebaseerd de mijnindustrie mogelijk maakten.
Toen in 1992 de "Aachen-Mastrichter Eisenbahn" werd opgeheven was met de oprichting van de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij het fundament al gelegd voor behoud van dit industrieel en cultuur-historisch erfgoed. Sindsdien is met ondernemersvisie en met niet aflatende energie van honderden vrijwilligers een professioneel museum spoorbedrijf gegroeid dat een verbindende factor vormt in de toeristische infrastructuur in Zuid-Limburg.
Het mag geen verbazing wekken, dat de ZLSM samen met de organiserende Stichting 150 Jaar Spoorlijn Aken-Maastricht / Station Valkenburg de behoefte voelde om gedenkboek uit te geven, waarin niet alleen de geschiedenis van de Aken-Maastricht Spoorweg wordt beschreven, maar ook toekomstperspectieven worden behandeld. Michel Dreuw heeft voor dit boek nagenoeg alle research verricht en verreweg het grootste deel van de tekst geschreven. Als historisch geïnteresseerde ZLSM-vrijwilliger publicist is hij daarvoor de aangewezen persoon gebleken. Enkele anderen hebben bijdrage geschreven. Hans Lutz (eveneens ZLSM vrijwilliger) had als eindredacteur taak aan het boek een overzichtelijke en heldere structuur te geven. Deze gezamenlijke inspanning heeft een uitgave opgeleverd, die de lezer een aangename en informatieve reis door verleden, heden en toekomst van een bijzondere spoorweg biedt.