Aalsmeer - Gewonnen op het veen, bedreigd door het water (nieuw)

en grote plaats neemt de achteruitgang in van de grootte van Aalsmeer, die door toedoen van de Haarlemmermeer verkleind werd. Die achteruitgang was inderdaad enorm.

Maar dat is niet het enige. Ook hoe en wanneer Aalsmeer ontstond, en de latere uitbreidingen worden in dit boek beschreven. De stormvloeden en het begin van de heemraadschappen, de strategische ligging van Aalsmeer, de vrijheid van tol die het dorp eens had, de verandering in de bestaansmiddelen, de verhouding tot Rijnland, het begin van het slagturven, de nieuwe meting, aangevraagd door Rijnland en de gevolgen daarvan voor Aalsmeer, het optreden van de Wederdopers, de overheersende positie van de Calvinisten, het verschijnen van de eerste kaarten (vanaf de zestiende eeuw). De bevolkingsaantallen, de Grote Gemene Polder die Aalsmeer korte tijd met enkele andere naburige ambachten gemeen had, de verstandhouding tussen de dorpsbestuurders, de nieuwe bestaansmiddelen, de bezetting door de Fransen, en de conscriptie en de maritieme inscriptie die zij hier invoerden, het Haarlemmermeer en de droogmaking hiervan. Zij worden hier alle beschreven.

Tot slot worden besproken en als apart hoofdstuk opgenomen de lotgevallen van verreweg het oudste gebouw dat Aalsmeer kent:  Het tegenwoordige hervormde kerkgebouw, vroeger, toen er nog maar één godsdienst was, het kerkgebouw van alle Aalsmeerders.