De Indiëgangers 1945-1950

In de jaren 1945 tot en met 1950 verbleven meer dan 150.000 Nederlandse militairen in Indonesië, toen nog Nederlands Oost-Indië. Ze waren hier deels als vrijwilligers naar toe gekomen met als eerste doel Indië van de Japanners te bevrijden en toen dat niet meer nodig bleek om de wat men toen 'extremisten' noemde te bestrijden en het Nederlandse gezag te herstellen. Vanaf het najaar 1946 werden ook dienstplichtige militairen naar Indië gezonden om de vrijwilligers af te lossen en mede omdat het Indonesische verzet zich verhevigde. Ze gingen al of niet met enthousiasme daar de hen opgedragen taak vervullen.
Onder al die militairen waren er natuurlijk velen, die uit Achterhoek en Liemers afkomstig waren. Na een korte opleiding werden ze op daartoe ingerichte trans-portschepen naar de tropen verscheept. Voor velen, voor wie de zee onbekend was, al een ervaring apart.

Na een gemiddeld verblijf van drie jaar in de tropen keerden de meesten terug. Niet allemaal. Een tachtigtal militairen uit Achterhoek en Liemers bleef daarginds achter op de erevelden ten gevolge van de oorlogshandelingen, omdat ze het offer werden van een ziekte of doordat ze bij een ongeval om het leven kwamen. Degenen, die terugkeerden, pakten hun leven in onze streken weer op. Alsof er niets gebeurd was. Hun belevenissen werden door Nederland vergeten.

Eind jaren tachtig, de meesten van hen waren gepensioneerd, organiseerden ze zich als Indië-veteranen en probeerden met wisselend succes die aandacht en erkenning te krijgen, die ze verdiend hadden. Ze wilden niet langer 'vergeten' zijn.
In 1989 gaf het Staring Instituut een boek uit over de belevenissen van Achterhoekse en Liemerse militairen tijdens hun diensttijd in de tropen. 'Wij, de jongens overzee', inmiddels uitverkocht, gaf aan de hand van brieven en dagboeken een authentiek beeld van hun verblijf in de tropen.

Het was duidelijk dat er veel ongebruikt materiaal was blijven liggen en daarom nu dit tweede boek, 'De Indiëgangers'. Hierin geeft een dertigtal militairen een impressie van hun verblijf in Indonesië. Meest in de vorm van een verhaal. Soms wordt de moeilijke weg terug in de maatschappij beschreven. Centraal in dit boek staan de belevenissen van de individuele mens. Van de militair, die ver van huis de hem opgedragen plicht moest uitvoeren en vooral door brieven verbonden bleef met hen, die thuis op hem wachtten. Een menselijk boek dus, dat rijk geïllustreerd is uit de vele fotoalbums, die de militairen mee naar huis brachten en waarin hun ervaringen in beelden waren vastgelegd.