Het brood der doden - Geschiedenis en ondergang van een joods meisjes-weeshuis

Rapenburgerstraat 171 te Amsterdam, tegenwoordig een koffiehuis. Een huis in een stadswijk, die vroeger de Jodenbuurt heette. Daar was gevestigd het Nederlands-Israëlitisch Meisjes-weeshuis, veelal genoemd het joodse meisjes-weeshuis.

Dit boek is een kroniek over dit speciale huis, de geschiedenis en de ondergang ervan. Het was een gewoonte om over weeshuizen gedenkboeken te schrijven ter gelegenheid van een eeuwfeest. Er zijn boeken verschenen over protestantse, katholieke en joodse weeshuizen en ook over de zogenaamde burgerweeshuizen. Het joodse meisjes-weeshuis gaf een zeer bescheiden boekje uit toen het 175 jaar bestond. Dat was in 1936. Er werd uitbundig feest gevierd en men zong: 'Het weeshuis leve nog menig jaar!' Zeven jaar later was het weeshuis dood. Maar niet nadat er een moedige strijd was gevoerd voor het behoud van de kinderen. Daarin onderscheidt dit boek zich van andere gedenkboeken en is het meer dan een kroniek van een weeshuis. Het is een herdenking van de  kinderen, die zijn vermoord, en een eerbetoon aan hen, die zich hebben ingezet voor de hun toevertrouwde kinderen.

De schrijfster geeft een overzicht van de geschiedenis van het huis in samenhang met de ontwikkeling van de wezenverzorging in het algemeen. Het geheel wordt gelardeerd met boeiende verhalen, die - hoewel fictie - typerend zijn voor de tijd waarin ze spelen. Lea Appel: 'Met dit boek heb ik geprobeerd te voorkomen dat deze kinderen ooit zouden worden vergeten. En niet slechts de kinderen. maar de hele geschiedenis van een instelling, die niet meer bestaat en nooit meer in deze vorm zal bestaan. Dit is geen objectief verhaal geworden. Ik heb uit de veelheid van gegevens, die ik te verwerken kreeg, gehaald wat ik belangrijk vond. Belangrijk is, dat u, als u de foto's bekijkt en de verhalen leest van hun lief en leed, de kinderen en hun verzorgsters voor u ziet, dat u ze hoort!

Want: 'De herinnering is het brood der doden.'