Terugblik en uitzicht - Verspreide opstellen van L.J. Rogier (deel 1 en 2)

Ludovicus Jacobus Rogier (1894-1974) volgde de Kweekschool in zijn geboorteplaats Rotterdam en stond reeds op 19-jarige leeftijd voor de klas. Om financiële redenen kon hij geen wetenschappelijke opleiding volgen, maar hij behaalde de middelbare akte Nederlands en werd leraar aan de gemeentelijke HBS te Rotterdam. Als katholiek lesgeven op een niet-katholieke instelling was in die tijd zeker niet vanzelfsprekend. Hij stond echter toen al voor een open katholicisme.

Als historicus was hij autodidact met als belangrijkste interesse de geschiedenis van kerk, staat en maatschappij in hun onderlinge beïnvloeding. Zijn studie Geschiedenis van het Katholicisme in Noord-Nederland in de 16e en 17e eeuw (1945-1947) bewoog de Katholieke Universiteit te Nijmegen op 15 september 1947 tot het verlenen van het eerste eredoctoraat in haar bestaan. In hetzelfde jaar werd hij benoemd tot hoogleraar aan de Katholieke Universiteit, met als leeropdracht vaderlandse en algemene geschiedenis der nieuwere tijden. Hij bleef dit tot zijn emeritaat in 1964. Ook als hoogleraar zag Rogier het lesgeven als zijn primaire taak, ondanks zijn vele andere werkzaamheden. Hij beschouwde het vak geschiedenis als een literaire, verhalende discipline en voor hem was de taal ‘enig instrument der geschiedwetenschap’. Op grond van zijn literaire verdiensten kreeg hij in 1955 als eerste historicus de P.C. Hooftprijs.

Hij vervulde bestuurlijke en adviserende functies voor o.m. het Historisch Genootschap, het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, de Organisatie voor Zuiver-wetenschappelijk onderzoek en het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie.
Zijn openhartige beschrijving van de geschiedenis der katholieke emancipatie bracht hem lof en kritiek, vooral vanwege zijn kritische behandeling van de integralistische beweging.