Van boerderij tot boerderij - 92 verdwenen en nog bestaande boerderijen uit Ede en Ederveen

Leven en werken verstenen deels in gebouwen. Oude woningen doen ons iets weten omtrent het leven van minima toen ze dat woord nog niet hadden uitgevonden. Kleine winkeltjes waar alles naar kwaliteit ruikt, geven ons een beeld van het werken van neringdoenden voor de supermarkt er was. (Als we meer ruimte krijgen richten we in ons Museum zo'n echte ouderwetse kruidenierswinkel in!).

Menig modern bedrijf toont nog dat aardige pandje waar het allemaal begon. Maar de industriële revolutie schoof veel in puin. Volgens deskundigen moesten wonen en werken van elkaar gescheiden worden. Fabrieksterreinen en woonkompleksen waren 'beter'. Maar de agrarische revolutie liet de band tussen wonen en werken nog heel, al veranderde ook daar heel veel. Het aantal dieren per bedrijf nam sterk toe en de ekonomie dwong tot kostenbesef. Daarom werden agrarische bedrijfsgebouwen lang en laag.
Het leek er even op, dat uit zo'n lang en laag gebouwenkomplex overal een hoge torensilo zou oprijzen waarin gehakseld ruwvoer werd opgeslagen en geheel naar Amerikaans model in de winter automatisch naar het vee kon worden getransporteerd, maar het systeem bleek veel duurder dan simpele grondkuilen met plastic. Hooi en strooisel lijken definitief uit de veehouderij te verdwijnen en dus ook de gebouwen waarin de wintervoorraad kon worden opgeslagen. Silagewinning geeft minder weerrisiko en strooisel zou de mengmestpomp doen verstoppen.

Toch zijn ze er nog, de 'echte' boerderijen met hun grote rompen waar alles in kon. Een drietal enthousiaste leden van onze vereniging heeft er foto's van gemaakt en zelfs -alweer!- een bank bereid gevonden om de uitgaaf mogelijk te maken. Bedanken is eigenlijk niet genoeg: zulk werk en medewerking moeten we eren!

De tijd versteent leven en werken, maar dat verleden laat ons niet koud. Laten we warm lopen om brokjes verleden zorgvuldig op te bergen!

E. Broekhuis, Voorzitter Oud-Ede