Eene soort van dynastie van spoorweg-beambten - Arbeidsmarkt en spoorwegen in Nederland 1875-1914

In dit boek staat de personeelsvoorziening van de twee grootste particuliere spoorwegmaatschappijen in de periode 1875-1914 centraal. De arbeidsmarkt voor het personeel van de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen en de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij en meer in het bijzonder de vraagzijde van de markt wordt in deze studie onderzocht aan de hand van twee sociaal-wetenschappelijke theorieën: de theorie van de dubbele arbeidsmarkt en de micro-economische prijsvormingstheorie. Dit gebeurt op basis van uitgebreid kwalitatief en kwantitatief bronnenonderzoek en hoofdzakelijk vanuit ondernemingsperspectief.

De Nederlandse spoorwegen oefenden reeds vroeg na hun oprichting en vooral in het laatste kwart van de negentiende eeuw (toen ze op landelijke schaal opereerden) een gedifferentieerde vraag uit op een traditionele arbeidsmarkt die toen nog niet geïntegreerd was en uit vele deelmarkten bestond. Deze uitzonderlijke positie bracht ook uitzonderlijke problemen met zich mee. In deze studie wordt een duidelijk beeld geschetst van de oplossingen die de spoorwegmaatschappijen bedachten voor hun personeelsproblemen en van de bedoelde en onbedoelde effecten van hun handelen. Aan de orde komen de organisatiestructuur van de ondernemingen, de werving, het verloop en de mobiliteit van het personeel en de loonontwikkeling en prijsvorming van de arbeid.