Verhaal en lezer - Een onderzoek naar enige structuuraspecten van 'Van oude mensen, de dingen die voorbij gaan' van Louis Couperus

Met Verhaal en lezer is in de neerlandistiek de systematische studie van de romanstructuur voor het eerst aan de orde gesteld. Couperus' roman Van oude mensen, de dingen die voorbij gaan dient hierbij tot uitgangspunt. Doelstelling is dan ook niet speciaal het schrijverschap van Couperus te belichten, maar een bijdrage te leveren tot de theorie van de roman in het algemeen. Deze doelstelling wordt door het uitgangspunt in zoverre beperkt, dat de conclusies alleen kunnen gelden voor romans van het type Van oude mensen, d.w.z. voor romans die door een 'alleswetende auteur' worden verteld. De besproken structuuraspecten zijn achtereenvolgens het motief, de tijdfunctie, de ruimte, het personage, het perspectief en de vertelinstantie. Ook de rol van de lezer wordt bij het onderzoek betrokken, als noodzakelijke voorwaarde voor de totstandkoming van het verhaal. In een bijlage wordt nog aandacht besteed aan het oorspronkelijke handschrift van Van oude mensen, dat de uiteenzetting over de motievenstructuur blijkt te steunen. De bibliografie achterin het boek geeft een overzicht van de voornaamste literatuur over het onderwerp uit binnen- en buitenland tot 1960.