Maar wie droomt er te Rotterdam! - 650 jaar literair leven aan de Maas

'Rotterdam heeft geen verleden', schrijft de Rotterdamse dichter, voordrachtkunstenaar en nachtburgemeester Jules Deelder in zijn gedicht 'Rotown Magic'. Kè-je 't gelove! De Maasstad oogt jong, maar er stappen al zo'n 650 jaar schrijvers, dichters en denkers rond. De vermaarde humanist Desiderius Erasmus werd er geboren. Na hem bestendigden kopstukken als Hugo de Groot, Heiman Dullaert, Joachim Oudaen, Pierre Bayle, Bernard de Mandeville, Pieter Rabus, Jacob Campo Weyerman en Hendrik Tollens Rotterdams roem. Druk verkeer van dichters, boekhandelaren en filosofen maakte de stad tot een Europees cultureel centrum dat Amsterdam naar de kroon stak. Broodschrijvers, schimpdichters en tijdschriftredacteuren zorgden voor het nodige tumult.

Maar toen de negentiende eeuw op z'n eind liep, raakte het literaire leven in deze 'boomtown' aan de Maas in de verdrukking. Het slopers- en nieuwbouwkabaal joeg dichters de stuipen op het lijf, soms de stad uit. 'Maar wie droomt er te Rotterdam!,' riep Johan de Meester aan het begin van deze eeuw vertwijfeld uit. Om zich heen zag hij niets dan zakenlui, die zich gehaast van beurs naar kantoor repten. Toch bleef hij hangen in de Maasstad, net als al die andere schrijvers die in de ban raakten van deze onherbergzame, onverschillige, dynamische metropool. Het culturele zelfbewustzijn van de Rotterdammers leek na 1945 mét de oude stadskern te zijn weggevaagd. Maar dank zij het aantreden van een nieuwe schrijversgeneratie, die Rotterdam als levensvorm propageert, durft de Maas-stad weer een literaire vuist te maken.