Onze bewogen 20e eeuw - De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

DE EERSTE WERELDOORLOG: 1914-1918 beschrijft het eerste conflict uit de moderne tijd dat méér was dan een schermutseling op een beperkt gebied. De oorlog werd uitgelokt door een moordaanslag: een Servische nationalist schoot in Sarajevo de Oostenrijkse troonopvolger dood. Toen de oorlog in augustus 1914 begon, dacht vrijwel iedereen nog dat hij omstreeks Kerstmis wel voorbij zou zijn - niet meer dan een harde maar kortstondige correctie op de internationale machtsverhoudingen. Een van de weinigen die het anders zagen was de Engelse sf-auteur H.G. Wells: hij rekende op een lange en bloedige strijd. De schrijver van The War of the Worids (1898), over een invasie van bewoners van Mars, kreeg gelijk.

Toen de oorlog vier jaar later voorbij was, waren 8,5 miljoen soldaten gesneuveld op slagvelden die zich uitstrekten van Gallipoli tot de Somme en van Oost-Afrika tot China. De wapenstilstand van november 1918 werd zo bejubeld dat aanvankelijk niemand in de gaten had dat de wereld voorgoed was veranderd. In het vroegere Rusland was het communisme aan de macht gekomen; op de ruïnes van het Habsburgse rijk was een groot aantal nieuwe naties ontstaan. Tot de vele Duitsers die zich door de Vrede van Versailles bedrogen en vernederd voelden, behoorde ook een sjofele korporaal van Oostenrijkse afkomst, ene Adolf Hitler. Hij zou de belichaming worden van de Duitse verbittering die twintig jaar later zou leiden tot de Tweede Wereldoorlog.