Groeten uit Zwartemeer
De ansichtkaart kwam eind 1800 in opgang. Het bleek een uitstekend middel om, in de tijd waarin middelen van vervoer nog schaars waren, iets van je te laten horen en gelijktijdig een beeld te geven van de plaats waar je vertoefde of woonde. Tegenwoordig, in de tijd van mobiliteit en massacommunicatie, worden ansichtkaarten meestal nog gebruikt als groet vanaf je vakantieadres. Mede als gevolg daarvanwordt van plaatsen, die toeristisch weinig aantrekkingskracht hebben, minder nieuw kaartmateriaal uitgegeven.
Hierna volgt een tamelijk volledig overzicht van de ansichtkaarten die in de 20-ste eeuw zijn uitgegeven van de plaats Zwartemeer in Zuidoost-Drente. Deze plaats is ontstaan tijdens de ontvening, die in de tweede helft van de 19e eeuw begon. De streek waar deze plaats ligt heette aanvankelijk Bargeroosterveen. Deze benaming komt daarom op de oudste kaarten van de plaats voor. Bargeroosterveen strekte zich uit tot het huidige Klazienaveen. Enkele kaarten die zijn opgenomen geven daarvan blijk. De naam Zwartemeer is ontleend aan het gelijknamige meer, dat hier tot begin 1900 nog lag en dat werd drooggelegd. In dit boekwerk treft u een kaartje aan met de huidige plattegrond van het dorp, met daarop aangegeven de contouren van het meer eind 1800 en begin 1900.
De afbeeldingen op ansichtkaarten betreffen meestal markante gebouwen of punten van een plaats. In Zwartemeer zijn dit vooral de situatie rond de brug over het Van Echtenskanaal en de Gereformeerde kerk, de winkelstraat aan de zuidzijde van kanaal, café Kamerling met brug over de Kamerlingswijk, de grensovergang, de hervormde kapel en de oude katholieke kerk en katholieke school aan de Kamerlingswijk. Sinds de jaren '70 zijn van Zwartemeer nauwelijks nog nieuwe kaarten gemaakt. Op initiatief van de Werkgroep Geschiedenis Zwartemeer is in 1998 nog een laatste serie van 4 kaarten gemaakt. Dit zijn de enige kaarten van het dorp die in kleur zijn uitgevoerd.
Aan de hand van de kaarten maken we een rondwandeling door het dorp, waarbij de verschillende tijdsbeelden van de situatie naast elkaar zijn gezet, zodat deze met elkaar kunnen worden vergeleken. Er is een kaartje opgenomen van de route die wordt gevolgd. Omdat niet van alle situaties ansichtkaarten zijn gemaakt, is aan het geheel nog een aantal foto's toegevoegd die iets zeggen over de geschiedenis van Zwartemeer. Het gaat hierbij slechts om een selectie. De bij de afbeeldingen vermelde informatie is deels ontleend aan het boek "Zwartemeer 125 jaar jong" dat in 1996 werd uitgeven. Meerdere gegevens zijn opgetekend uit interviews met oud Zwartemeerders. Een bijzonder woord van dank gaat in dit verband uit naar de heren Derk Gort en Job Pruim voor de waardevolle informatie die zij bij verschillende onderwerpen konden geven.