De Arnhemse jaren van Hendrik Antoon Lorentz
OverzichtDe in Arnhem geboren Hendrik Antoon Lorentz ontving in 1902 de Nobelprijs voor Natuurkunde. Hendrik Lorentz werd geboren op 18 juli 1853 in Arnhem (Steenstraat). Zijn geboortehuis heeft gestaan tussen de Spijkerlaan en de Boekhorstenstraat waar zijn vader een tuinderij exploiteerde.
Na de lagere school ging Lorentz in 1866 direct naar de 3e klas van de HBS (Hogere Burgerlijke School) in Arnhem. Hij haalde hoge cijfers voor zowel de exacte vakken als voor de talen. Hij sprak vloeiend Engels, Frans en Duits, wat hem later bij zijn internationale contacten goed van pas kwam. Met een HBS-diploma kon je in die tijd niet direct naar de Universiteit. Daarom deed hij daarna een studie in Latijn en Grieks, waarin hij het staatsexamen haalde.
In 1870 ging hij studeren aan de Rijksuniversiteit in Leiden: wis-, natuur- en sterrenkunde. Na zijn kandidaatsexamen in 1872 ging Lorentz terug naar Arnhem om daar verder thuis te studeren. Tot 1878 gaf hij in Arnhem wiskundeles op de avondschool, gelegen aan de Hommelseweg. Op 11 december 1875 promoveerde Lorentz op het proefschrift “Over de theorie van de terugkaatsing en breking van het licht”. In januari 1878, 24 jaar oud, werd hij benoemd tot hoogleraar in de theoretische fysica in Leiden. Tot zijn pensioen in 1912 bleef hij in die functie werkzaam.
In 1881 trouwde Lorentz Aletta Kaiser, zij kregen twee zoons en twee dochters. Lorentz overleed in 1928 op 74-jarige leeftijd in Haarlem.