Schetsen uit Borneo's Westerafdeeling
OverzichtIn de honderdvijftig delen, met tienduizenden bladzijden, van de Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde, het wetenschappelijk periodiek van het Koninklijk Instituut van Taal-, Land- en Volkenkunde, zijn sinds 1851 talloze interessante 'artikelen gepubliceerd over geschiedenis, talen en antropologie van de Indonesische archipel. Ter gelegenheid van het Bijdragen-jubileum zijn in dit boekje de 'Schetsen uit Borneo's Westerafdeeling' herdrukt die in 1896 en 1897 in drie afleveringen in het blad verschenen.
Schrijver was E.L.M. Kühr (1858-1935), die als bestuursambtenaar - controleur eerste klasse - in West-Borneo van 1881 tot 1893 zijn standplaats had. Kühr is één van de vele geïnteresseerde leken die in zijn tijd in geschrifte verslag deden van hun waarnemingen en ervaringen in een nog nauwelijks door het koloniaal bestuur beroerde samenleving. Hij doet dat fris van de lever, niet gehinderd door toenmalige theoretische ballast. Daarom ook is zijn verslag, ook door de persoonlijke invalshoek, nog steeds leesbaar en soms zelfs spannend, of huiveringwekkend, daar waar hij schrijft over mensenoffers.
In de inleiding gaan Hans Claessen en Harry Poeze in op Kührs levensloop en belang en achtergrond van zijn 'Schetsen' uit huidig antropologisch zicht.