Spiegel van Amsterdam - Geschiedenis van Felix Meritis
OverzichtOmstreeks 1777 noemden bezoekers aan Amsterdam de prostituees, de kruiers en slepers, de koffiehuizen en gaarkeukens, de openbare toiletten, maar ook de vele bloemen waarmee zelfs de armste handwerksman zijn huis sierde. Bovenal stond de stad bekend als een stinkend en vochtig oord, waartegen bewoners zich dagelijks wapenden door het soppen van stoepen en ramen en door zichzelf overmatig te bepoederen.
In ditzelfde jaar 1777 werd aan de Amsterdamse Leliegracht Maatschappij Felix Meritis opgericht, een genootschap dat zich liet leiden door de verlichtingsidealen en zich richtte op de bevordering van kunst en weten-schap. Tien jaar later liet de Maatschappij aan de Keizersgracht de eerste steen leggen van haar nieuwe onderkomen, een 'Tempel der Verlichting' en een voor die dagen ongekend groots gebouw.
Deze publicatie verhaalt van al die mensen die het gebouw in 230 jaar bewoonden en bezochten, onlosmakelijk verbonden met de culturele en maatschappelijke geschiedenis van Amsterdam. Van de genootschapsleden en de verrijzenis van hun prestigieuze onderkomen, en de verwoestende invloed van drukkerij/krantenuitgever Holdert & Co op het gebouw. Van de Communistische Partij van Nederland die het herstelde en koesterde, en het Shaffy Theater dat tijdens de CPN-periode in het pand kwam. Vanaf dat moment heeft 'de cultuur' het gebouw niet meer verlaten. De huidige stichting Felix Meritis, een Europees centrum voor kunst, cultuur en wetenschap bouwt inhoudelijk voort op de genootschapsidealen van voorheen.