Ooibossen

Ooibossen komen voor in de uiterwaarden en in het zoetwatergetijdengebied van Nederland. Het dynamische karakter van deze bossen spreekt tot de verbeelding. Processen als overstroming door rivierwater en afzetting van zand en klei zijn essentieel voor de ontwikkeling van ooibosecosystemen. Op lage, langdurig overstroomde plekken vinden we door wilgen gedomineerde zachthoutooibossen. Hogere, kort overstroomde delen zijn van nature begroeid met hardhoutooibos, waarin eiken, essen en iepen domineren.

Ooibossen staan momenteel in het centrum van de belangstelling. In het kader van natuurontwikkeling worden in de uiterwaarden landbouwgronden uit productie genomen, kaden doorgestoken en nevengeulen gegraven. Kale cultuurgronden veranderen in gevarieerde natuurgebieden waarin nieuwe ooibossen ontstaan. In het zoetwatergetijdengebied is natuurontwikkeling gericht op ecologisch herstel van de bestaande ooibossen. Via herinrichting wordt de getijden-invloed zodanig hersteld, dat er weer dagelijks overstroming plaatsvindt.

Deze uitgave geeft een compleet overzicht van de Nederlandse ooibos-ecosystemen. Allereerst is er aandacht voor het ontstaan van het rivierenlandschap en de historische ontwikkeling van de buitendijkse griendcultuur. De auteurs beschrijven vervolgens de groeiplaatsen van ooibossen en de typen hardhout- en zachthoutooibos die in Nederland te vinden zijn. Per groeiplaats gaan zij uitgebreid in op de plantengroei en de bosontwikkeling in relatie tot successie en beheeringrepen.

Ooibossen is een rijk geïllustreerd handboek, bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in bossen en het ecologisch functioneren ervan. Het is van belang als referentiekader voor bos- en natuurbeheerders, adviseurs en beleidsmakers. Ook is het geschikt voor het wetenschappelijk onderzoek en het hoger onderwijs.

Ooibossen is het tweede deel in de reeks Bos-ecosystemen van Nederland. In het eerste deel zijnde broekbossen beschreven. De laatste twee delen gaan over de bossen op de arme zandgronden en op de voedselrijke gronden die buiten het overstromingsbereik van de grote rivieren liggen. Gezamenlijk beslaan deze vier delen het gehele Nederlandse bosareaal.