Noorderlicht - Berichten uit het verleden van Noord-Nederland

Gerrit Smit was een inspirerend man. Als mens en als wetenschapper wist hij velen te enthousiasmeren voor zijn vak, de historische geografie. Om hem te eren hebben zijn leerlinge vakgenoten en anderen die veel met hem hebben gewerkt het plan opgevat om Smit bij zijn afscheid van de Rijksuniversiteit van Groningen in het najaar van 1988 een bundel opstellen aan te bieden. Helaas is het een posthuum eerbetoon geworden, want in maart van datzelfde jaar is hij overleden.

In dertien bijdragen worden in deze bundel diverse aspecten van het verleden van het noorden van Nederland behandeld, met een sterk accent op de Drentse geschiedenis. Zo wordt ingegaan op de vroegste geschiedenis van de Drentse nederzettingen, op tienden en schultmudden en op de veehouderij in Schoonebeek. Het veen staat in twee bijdragen centraal, de ene over Annerveenschekanaal en de andere over de turfexport vanuit Groningen naar Noord-Duitsland. Drie negentiende eeuwse onderwerpen behandelen de maatschappij van weldadigheid, de parlementaire kaart van Noord-Nederland en de migratie op Terschelling. Meer tijdloos zijn de artikelen over de ontwikkeling van Egmond aan Zee en over boerderij-inventarisatie in Eelde. Bijdragen over het werk van Smit en zijn leermeester H.J. Keuning completeren het geheel.

Een rijk geschakeerde bundel, naar tijd, plaats en onderwerp waarin het enthousiasme van Smit nog doorklinkt.