Vakmanschap is meesterschap deel I en II
Waarom dit boek werd uitgegeven
Voor de verkopers van goederen of diensten wordt het steeds, moeilijker de aandacht van de gestadig groeiende consumentenkring te vestigen op hetgeen zij aanbieden. Het aantal en de grootte van advertenties nemen voortdurend toe. In de meeste van die verkoopboodschappen wordt in hoofdzaak het artikel of de dienst omschreven en aangeprezen. Wij zijn geen filantropen en als wij adverteren doen wij dat om ons bier aan de man te brengen, en aan de vrouw. Wel hebben wij altijd geprobeerd dit te doen op een wijze die zowel voor de lezers van kranten en tijdschriften als voor ons aantrekkelijk is.
In november 1959 zijn wij begonnen met het omschrijven van beroepen, die soms in grote kring bekend, soms bijna onbekend zijn, door middel van foto's en korte toelichtende teksten die geenszins de bedoeling hebben de werkzaamheden volledig te omschrijven. Wij vestigen daarbij de aandacht op het vakmanschap, het meesterschap van de handwerker, dit vergelijkend met het vakmanschap van de brouwers van Grolsch. Naarmate de serie vorderde nam het aantal verzoeken om reproducties daarvan toe. De belangstelling voor het ambacht, vooral voor het oude handwerk, werd steeds groter en daarom meenden wij dat het nut zou hebben een aantal van onze vakmanschapsfoto's en -teksten in een boek samen te vatten.
Geruime tijd nadat de advertentie-serie onder de titel van deze uitgave van start was gegaan, kwamen wij in het bezit van enige originele uitgaven van de werken van de etser-dichter Jan Luiken, die - gedeeltelijk samen met zijn zoon Caspar - aan het einde van de zeventiende eeuw een zeer groot aantal etsen en gedichten maakte. Wat Luiken in etsen en geestelijke bijschriften heeft gedaan, doen wij in foto's en pretentieloze teksten. Dit was voor ons een reden om deze uitgave extra te verluchten met reproducties van etsen, gemaakt door Jan en Caspar Luiken, voor zover deze betrekking hebben op de in dit boek behandelde onderwerpen.
De etsen zijn gekozen uit: Jan en Caspar Luiken: 'Spiegel van het Menselijk Bedrijf' (6de druk, 1730) en Jan Luiken: 'Het Leerzaam Huisraad' (2de druk, 1731). Wij hebben geprobeerd om ook van dit boek (alle foto's zijn van de lens van Paul Huf) een werk van vakmanschap te maken, het gecombineerde meesterschap van fotograaf en clichémaker, van drukker en van binder. Bij de indeling is met opzet afgezien van een rubricering, waardoor het mogelijk was rekening te houden met de druk- en bindtechnische wenselijkheden, die de combinatie van boekdruk en offset.
Waarom het tweede deel werd uitgegeven
Tien jaar geleden zijn wij gestart met de advertentie-serie 'Vakmanschap is Meesterschap'. Sindsdien was daarin om de drie weken een ander beroep het onderwerp van woord en beeld. Zes jaar later gaven wij het eerste deel van het boek onder deze titel uit, waarvan wij inmiddels ruim 22.000 exemplaren tegen kostprijs verkochten. De belangstelling voor het ambacht, vooral voor het oude handwerk, neemt nog steeds toe en velen vroegen om de uitgave van een tweede deel, als verzameling van de na 1965 in advertenties, met foto en tekst, behandelde beroepen.
Inmiddels verwierven wij een zeldzame, bijzonder gave, eerste druk uit 1694 van 'Het Menselyk Bedryf' door Jan en Caspar Luiken, waarvan de afbeeldingen en teksten als het ware om reproductie vragen. Ook kregen wij de beschikking over de deeltjes I tot en met IV van 'Iets voor Allen' door Abraham van St. Clara, uitgegeven of heruitgegeven tussen 1718 en 1759, waarin, eveneens in woord en beeld, beroepen worden behandeld waarvan er een aantal niet voorkomen in 'Het Menselyk Bedryf'. De etsen in deze boekjes worden aan de Luikens toegeschreven, doch wij vragen ons af of dat in alle gevallen juist is. De artistieke kwaliteit van sommige afbeeldingen is namelijk veel minder dan die van andere, hetgeen aanleiding geeft tot de veronderstelling dat de oorspronkelijke koperen platen onoordeelkundig zijn opgesneden, dan wel dat de gebruikte drukplaten niet van de hand van een Luiken zijn. Misschien zijn het slechte kopieën; misschien zijn ze gemaakt door een veel minder bekwaam etser. Niettegenstaande de mindere kwaliteit zijn ze in dit boek toch gereproduceerd, terwille van hun curiositeit.
De beschrijvende teksten, van dezelfde hand als in het eerste deel, zijn over het algemeen wat langer, omdat een aantal onderwerpen dat nodig had. Wij vertrouwen dat ook dit tweede deel voor ons een goodwill-uitgave zal zijn, want dat is uiteindelijk onze bedoeling. Wij zijn immers bierbrouwers, en alleen Uitgevers in het kader van onze verkoopactiviteiten.