Zes eeuwen in 't Ghesthuus - Een historie van mensen rond Sint Jan

Een historie van mensen rond Sint Jan. Zo typeert de auteur van dit boek zijn werkstuk. Weliswaar vertelt hij inderdaad het verhaal van het Sint Jans Gasthuis, maar daarbij blijft het niet. Gezocht is ook naar de wortels van het ziekenhuis dat wij nu kennen als het Sint Jans Gasthuis te Hoorn. Deze wortels gaan diep en blijken soms een onverwachte loop te hebben genomen.

Het bestuur van het Sint Jans Gasthuis heeft niet kunnen vermoeden, dat uit het initiatief van de toenmalige voorzitter Th. Laan om de heer Jan Onstenk te verzoeken een en ander over de geschiedenis van Sint Jan te boekstaven, dit boek zou groeien. Want deze typering lijkt op haar plaats. Het boek is gegroeid. Niet slechts de ontwikkeling van een ziekenhuisorganisatie gedurende een periode van zeventig jaar is vastgelegd. Tevens wordt, zoals de auteur ook opmerkt, een deel van het proces van emancipatie van katholiek Nederland tot leven geroepen. Veel aandacht wordt ook geschonken aan de bijzondere rol die de Zusters van Liefde uit Tilburg daarbij gespeeld hebben. Aan hen en de Hoornse initiatiefnemers tot oprichting van een katholiek ziekenhuis in Hoorn onder aanvoering van Willem Bloem is het te danken, dat Sint Jan zijn huidige plaats in de gezondheidszorg in West-Friesland heeft kunnen verkrijgen.

Het boek verschijnt op een moment dat wordt gekenmerkt door schaalvergroting, geringere economische mogelijkheden en tegelijk een minder breed draagvlak voor het eigene. Dit laatste wordt door sommigen aangeduid als de voltooiing van de emancipatie waarvan hiervoor sprake was. Voor anderen is er sprake van opnieuw het verlies van iets dat met veel moeite werd opgebouwd. Of de op handen zijnde fusie van het Sint Jans Gasthuis met het Algemeen Streekziekenhuis het een of het ander zal betekenen, ligt in de schoot der toekomst verborgen. Toekomstige geschiedschrijvers zullen daarover oordelen.

Het bestuur van het Sint Jans Gasthuis is van mening, dat de heer Onstenk een bijzonder geslaagd werkstuk heeft afgeleverd. Het is op de hoogte van de grote inspanningen die hij zich hiervoor getroost heeft. Duidelijk is zijn betrokkenheid bij het onderwerp. Desalniettemin heeft hij zich niet gemanifesteerd als hofschrijver. Dit laatste en de uitgebreide context waarin hij zijn onderwerp geplaatst heeft, maken het boek tot veel meer dan een gedenkboek ter gelegenheid van het zeventigjarig bestaan van het Sint Jans Gasthuis.

Bestuur Sint Jans Gasthuis, 1983.