Groote Tijdgenooten (2e-hands)

Deze beschouwingen over Groote Mannen van onze eeuw werden door mij in de afgeloopen acht jaar op verschillende tijdtippen geschreven. Hoewel elke op zich zelf staat, werpen zij vanuit steeds andere gezichtshoeken een licht op den voornaamsten gang der gebeurtenissen, die wij hebben beleefd. Ik hoop, dat zij sommige der minder bekende aspecten er van zullen belichten. Alles bij elkaar genomen, moeten ze niet alleen de acteurs voorstellen, doch tevens het tooneel, waarop deze speelden. En misschien kunnen ze dienen als steunpunten bij historisch onderzoek.

Ik heb er de voorkeur aan gegeven in deze reeks niet te betrekken de Britsche politieke en militaire figuren, die wij op oogenblik nog om ons heen zien. Dit sluit echter niet in gebrek aan materiaal of waardeering. Te spreken over hen, tot het verleden behooren, schenkt nu eenmaal grootere vrijheid. Als centrale figuren zijn genomen de Britsche staatslieden, die schitterden aan het einde der vorige en aan het in van deze eeuw - Balfour, Chamberlain, Morley, Asquith en Curzon. Allen leefden, werkten en confereerden gezamenlijk lange jaren; zij kenden elkaar goed en koesterden wederzijds hooge waardeering. Het was mijn voorrecht als veel jongere man tot hun gezelschap te worden toegelaten en hun vriendelijke bejegening te ondervinden. Bij het doorlezen van deze hoofdstukken, zijn ze mij weer voor den geest gekomen en heb ik gevoeld hoeveel er in ons politieke leven is veranderd. Misschien is dit slechts een illussie, die ons bekruipt, wanneer we ouder worden. Iedere generatie denkt nu eenmaal met overtuiging terug aan „den goeden, ouden tijd". Intusschen zullen zij, voor wie deze groote mannen slechts namen zijn - dat wil zeggen voor de groote meerderheid van mijn lezers - misschien verheugd zijn door deze aanteekeningen nader met hen in kennis te worden gebracht.

Hoewel ik vele feiten toevoegde, heb ik in bijna ieder geval den tekst gelaten zooals ik hem oorspronkelijk schreef. Hier en daar was het noodig, in deze snel-verglijdende tijden, om het artikel bij te werken. Ook heb ik enkele oordeelen en uitdrukkingen verzacht, voordat ik ze in boekvorm liet vereeuwigen. In het bijzonder heb ik herschreven het artikel over het aftreden van Balfour's kabinet in 1903 en ik geloof dat het, zooals het nu aan de lezers wordt voorgelegd, een juiste weergave vormt der feiten. En een vriend ben ik dank verschuldigd voor de details der gebeurtenissen, die verband houden met het aftreden van Bonar Law en de keuze van Baldwin als zijn opvolger door Koning George.

WINSTON SPENCER CHIJRCHILL